|
استاد وارد کلاس می‌شود، می‌نشیند. مشغول صحبت با دانش پژوهان می‌شود و کم کم درس را شروع می‌کند. یکی از دانش پژوهان دست خود را بالا می‌گیرد. استاد ببخشید! اولِ کلاس بسم الله الرحمن الرحیم نگفتید. استاد لبخندی می‌زند و می‌گوید: حداقل اول این دروس بسم الله بگوییم تا درس اولش اسلامی باشد. متاسفانه اکثر دروس تخصصی و اصلیِ علوم انسانی، همان اولش که با بسم الله آغاز می‌شود، اسلامی است، ولی بعد از آن سخنان غربی‌هاست که حتی گاهی کاملاً خلاف مبانی اسلامی است. متأسفانه دروس علوم انسانی بیشترش یا همه‌اش از غربی‌هاست و بدتر اینکه چند نفر تازه به دوران رسیده این حرف‌ها را می‌خوانند و با یاد گرفتن چند اسم لاتین و نظریه، مدام آن را تکرار و به آن افتخار می‌کنند، انگار راه انسانیت و خوشبختی و شاد زیستن را یاد گرفته‌اند و به خورد مردم و مراجعین می‌دهند. کجایند دانش پژوهانی که لبیک گویان به ندای رهبر و امام خویش، آستین همت بالا بزنند و صاحب نظر شوند تا دست به دست هم این دروس را کاملاً اسلامی و بومی کنند؟! رهنمودهای امام خامنه‌ای حفظه الله: «ما بخصوص در زمینهى علوم انسانى، برخلاف آنچه که انتظار مى‌رفت و توقّع بود، حرکت متناسب و خوبى نکرده‌ایم، بلکه مفاهیم گوناگون مربوط به این علم را (چه در زمینهى اقتصاد و چه در زمینههاى جامعهشناسى، روانشناسى و سیاست) به شکل وحی مُنزل از مراکز و خاستگاه‌هاى غربى گرفته‌ایم و به‌صورت فرمول‌هاى تغییر نکردنى در ذهنمان جا داده‌ایم و بر اساس آن مى‌خواهیم عمل و برنامه‌ى خودمان را تنظیم کنیم! گاهى که این فرمول‌ها جواب نمى‌دهد و خراب درمى‌آید، خودمان را ملامت مى‌کنیم که ما درست به کار نگرفته‌ایم؛ در حالى‌که این روش، روشِ غلطى است. ما در زمینهى علوم انسانى احتیاج به تحقیق و نوآورى داریم. مواد و مفاهیم اساسى‌اى هم که بر اساس آن مى‌توان حقوق، اقتصاد، سیاست و سایر بخش‌هاى اساسى علوم انسانى را شکل داد و تولید و فراورى کرد، به معناى حقیقى کلمه در فرهنگ عریق و عمیق اسلامى ما وجود دارد که باید از آن استفاده کنیم. البته در این قسمت، حوزه و استادان مؤمن و معتقد به اسلام مى‌توانند با جستجو و تفحّص، نقش ایفا کنند. این‌جا از آن‌جاهایى است که ما باید به تولید علم برسیم.» (دیدار جمعى از استادان دانشگاههاى سراسر کشور 8/8/1382) ما در زمینهى علوم انسانى، کار بومى، تحقیقات اسلامى چقدر داریم؟ کتاب آماده در زمینههاى علوم انسانى مگر چقدر داریم؟ استاد مبرزى که معتقد به جهان‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینى اسلامى باشد و بخواهد جامعهشناسى یا روانشناسى یا مدیریت یا غیره درس بدهد، مگر چقدر داریم، که این همه دانشجو براى این رشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها می‌گیریم؟ این نگران کننده است. بسیارى از مباحث علوم انسانى، مبتنى بر فلسفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایى هستند که مبنایش مادی گرى است، مبنایش حیوان انگاشتن انسان است، عدم مسؤولیت انسان در قبال خداوند متعال است، نداشتن نگاه معنوى به انسان و جهان است. خوب، این علوم انسانى را ترجمه کنیم، آنچه را که غربى‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها گفتند و نوشتند، عیناً ما همان را بیاوریم به جوان خودمان تعلیم بدهیم، در واقع شکاکیت و تردید و بى‌‌‌‌‌‌‌‌‌اعتقادى به مبانى الهى و اسلامى و ارزشهاى خودمان را در قالب هاى درسى به جوان‌ها منتقل کنیم؛ این چیز خیلى مطلوبى نیست. (دیدار با اساتید دانشگاه‌ها 8/6/1388) لینک زیر حاوی اطلاعات مفید و جامعی در این موضوع است. علم دینی و اسلامی سازی علوم انسانی از دیدگاه علامه آیت‌الله مصباح یزدی حفظه الله [ جمعه 91/7/7 ] [ 3:48 صبح ] [ حسین هاتفی ]
|
منوی اصلی  حسین هاتفی کوله بارم سنگین، راه بسی طولانی و ناهموار، دستهایم کوتاه و خرما بر نخیل! سالهاست عهدی بسته ام، عنوانی مقدس را یدک می کشم و سربازِ نامهربانِ مهربان ترینم. | |
