دو نفر که انگار از پشت کوه‌های قاف آمده بودند نظر چند زنجیرزنِ امام علی علیه السلام را جلب کردند! جوان، زنجیر می‌زد و نگاه می‌کرد، حتی با نگاهش بدرقه‌شان هم کرد! و از صورتش لبخندی را هم هزینه نمود.

کاش چنین صحنه‌ای به چشم نمی‌خورد، کاش جوان عزادار ما خودش را کم نمی‌فروخت، کاش زنجیر عزایش را به نگاهِ هرزه نمی‌فروخت، کاش نظرِ رحمتِ دائمی مولا را به نیم نگاه کوتاهی نمی‌فروخت، کاش این لبخند هوس آلود را به لبخند و رضایت علی علیه السلام نمی‌فروخت!

کاش خبر داشت که چه بسا اگر خود مولا علی علیه السلام حضور داشتند بر صورتش سیلی می‌زدند! کاش خبر داشت که مردی به عمر گفت: حق مرا از علی بن ابی‌طالب بگیر. عمر گفت: حق تو از چه قرار است؟ آن مرد گفت: سیلی بر من زد. عمر از علی علیه السلام پرسید: آیا تو به این مرد سیلی زده‌ای ای اباالحسن؟ حضرت علی علیه السلام فرمود: آری. عمر گفت: به چه علت؟

حضرت علی علیه السلام فرمود: «رأیته یتامل حرم المؤمنین فی الطواف» دیدم در حال طواف به ناموس مؤمنین چشم چرانی می‌کند. عمر گفت: «احسنت یا اباالحسن» کار خوبی کردی ای اباالحسن، آنگاه رو به آن مرد کرد و گفت: «وقعت علیک عین من عیون الله» چشمی از چشمان خدا تو را دید ـ و بر تو سیلی زد ـ پس حقی به گردن علی علیه السلام نداری تا من وی را بازخواست کنم. ریاض النضرة، محب الدین طبری، ج 2 ص 145. این حکایت در بحارالانوار ج39، ص88 نیز نقل شده است.

اگر امام صادق علیه السلام نگاه به نامحرم را تیری از تیرهای مسموم شیطان می‌دانند به این علت است که هم اثر زخم تیر بر روح انسان می‌ماند و هم این تیر زهر آلود سریع در تمام روح نفوذ می‌کند و همه اعضاء را از پای در می‌آورد.

النَّظْرَةُ سَهْمٌ‏ مِنْ‏ سِهَامِ إِبْلِیسَ مَسْمُومٌ مَنْ تَرَکَهَا لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَا لِغَیْرِهِ أَعْقَبَهُ اللَّهُ أَمْناً وَ إِیمَاناً یَجِدُ طَعْمَهُ. نگاه به نامحرم تیری مسموم از تیرهای شیطان است. کسی که فقط به خاطر خداوند آن را ترک کند، خداوند هم عاقبت و پاداش او را امنیت و ایمان قرار میدهد که طمع و شیرینی آن را می‌یابد. وسائل الشیعه، ج20، ص192.

روزه دار ماه مبارک! قرآن می‌فرماید: قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ. به مردان مومن بگو چشمهای خود را (از نگاه به نامحرمان) فروگیرند. وَ قُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ. و به زنان مومن بگو چشمهای خود را (از نگاه به نامحرمان) فروگیرند. سوره نور، آیه 31 و 32.

چه بد معضلی است که جامعه ما گرفتار آن است. راستی برای که زنجیر و سینه می‌زنیم؟! باعث افتخار و زینت اهل بیت علیهم السلام باشیم نه سرافکندگی آنها، چنانچه امام صادق علیه السلام از ما خواستند: کُونُوا لَنَا زَیْناً وَ لَا تَکُونُوا عَلَیْنَا شَیْنا. وسائل الشیعة، ج12، ص8. اگر عاشقیم ببینیم معشوق چه می‌خواهد و چگونه است.

و گاهی همه چیز از یک نگاه شروع می‌شود ...

حقیقتی است که نگاه حرام و هر گونه توجه بی مورد به نامحرم چه زن و چه مرد، چه متأهل و چه مجرد، بذرِ گناه و شهوت را در دل می‌کارد. بعد از این نگاه‌ها و یا خدای نکرده صحبت‌ها و شوخی‌ها و برخوردها معلوم نیست که مجردها دچار چه انحرافاتی می‌شوند که گفتنش در اقتضای حیای این فضا نیست و بلکه متأهل‌ها که شاید فکر کنند کمی ایمن‌تر هستند، و البته بیشتر در معرض خطر و انحراف هستند. گناه و منجلابی بزرگ برای بیننده و گناه و مسئولیتی سنگین برای مسبب آن.

همسری (مرد یا زنی) که در نوشتار و گفتار و رفتار و پوشش خود مقید نباشد و هر نامحرمی را خواسته یا ناخواسته سمت خود بکشاند یا سمت او رود، کم کم باعث کاشته شدن بذر شهوت در جان و روح می‌شود، و متاسفانه چون با تأهل احساس امنیت کاذب می‌کند این فوران احساس و شهوت را از طریق همسر خود جبران می‌کند و به همین علت احساس گناه نمی‌کند.

اینکه در قرآن آمده (شَارِکْهُمْ فِی الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ الإسراء/64) شیطان شریک در اولاد انسان می‌شود به این معناست. این نگاه و هرزگی و شوخی و هوس‌های بیرون، افکارش درون خانواده‌ها و روابط خصوصی همسران هم کشیده می‌شود و قطعاً در آینده‌ی فرزندان و حتی تا نسلها بعد و روابط بین همسران و جامعه تأثیر بسیاری خواهد گذاشت.

مطالب مرتبط:

قیاس شیطانی - حجاب مجازی - آتش و پنبه

سوزوندی پس بسوز! - یک جو حیاء و غیرت

بازار شلوغ بود، کنار پیاده رو با دخترم ایستاده بودم تا همسرم از خرید برگردد. کنارم مرد میانسالی ایستاده بود، دختر خانمی نزدیک مرد شد و گفت: بابا دو تومن بده. بعد هم نگاهی عجیب به من و دخترم کرد. یا آدم ندیده بود یا طلبه ندیده بود! از اینکه نگاهم به همچون موجودی افتاده بود، خجالت کشیدم. هم به جای خودش خجالت کشیدم و بیشتر هم برای پدرش. توصیفش را نه به یاد دارم و نه بلد هستم و نه حیاء اقتضاء می‌کند که گفت.

پسران نوجوان و جوانی بودند که خود آگاه یا ناخودآگاه نگاه‌های کوتاه و یا مستمر خود را روانه این شخص می‌کردند و یا حتی پس از عبور، باز روی خود را برمی‌گرداندند. از همه پر افسوس‌تر، پدرش هم گوشه‌ای ایستاده بود. غم شدیدی درونم را فرا گرفت، یعنی این مرد غیرت ندارد؟ مثلاً پدر است؟! نمی‌دانستم چه باید گفت، تذکر بدهم یا نه؟ اثر دارد یا نه؟ در این افکار بودم که همسرم آمد و راهی شدیم.

بسی تعجب است که چگونه حیاءِ این دختر و امثالش، غیرت این پدر و امثالش اجازه می‌دهد که فردی با قلب مریض یا فردی که قلبش با این صحنه‌ها مریض می‌شود؛ بعد از مشاهده، در خلوت خود تصویری از او یا ناموسش را به تصویر کشد و در افکار شیطانیِ خود غرق شود. در بعضی از موارد حیوانات در غیرت و ناموس پرستی از ما انسانها پیشی می‌گیرند! عظمت و ارزش انسان و انسانیت چقدر است؟ هرزگی و برهنگی و بازیچه بودن؟

یکی از دوستان نقل می‌کرد: فردی از یک مردی پرسید که آیا اجازه می‌دهی من به همسرت نگاه کنم؟ مرد تعجب کرد و گفت: یعنی چی آقا؟ او هم پاسخ داد: آخه من دیدم همه بدون اجازه از همسر شما بهره می‌برند، گفتم حداقل من ادب کنم و از شما اجازه بگیرم.

کاش بعضی از ما انسان‌ها فقط یک جو، فقط یک جو حیاء و غیرت داشتیم. چگونه به راحتی اجازه می‌دهیم که دیگران به راحتی از ناموس ما بهره بگیرند؟! حتی بهره فکری. داشتن حجاب و حیاء و غیرت و دستور به اینها فقط و فقط برای جلوگیری از همین هاست.

پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله: اِنَّ الْحَیاءَ وَ الاِیمانَ قُرِنا جمیعا فاِذا رُفِعَ اَحَدُهُما رُفِعَ الآخَرُ . نهج الفصاحه، ص453.  حیاء و ایمان، قرین یکدیگرند؛ وقتی یکی از بین برود دیگری همراه آن می رود.

اِنَّ اللّه َ تَعالی یُحِبُّ مِنْ عِبادِهِ الغَیُور. نهج الفصاحه، ص306. خداوند از بندگان خود شخص غیور را دوست دارد.

امام صادق علیه السلام :إِنَ اللّه غَیورٌ وَ یُحِبُ کُلَ غَیورٍ. کافى، ج5، ص536. خداوند با غیرت است و مردان غیور را دوست دارد. کافى، ج5، ص536.

امام على علیه السلام: أَلَم یَبلُغنى عَن نِسائِکُم أَنَّهُنَّ یُزاحِمنَ العُلوجَ فِى السواقِ أَلا تَغارونَ؟ مَن لَم یَغِر فَلا خَیرَ فیهِ. کنزالعمال، ج3، ص780، ح8735. به من خبر رسیده که زنانتان در بازار تنه  شان به تنه مردان بى ایمان و لاابالى مى خورد آیا غیرت ندارید؟! کسى که غیرت ندارد خیرى در او نیست.

برداشت اول (اکنون):

مراجعه خانم الف به مشاور و شکایت از اینکه همسرش دلبسته‌ی فردی دیگر شده و او را نمی‌خواهد و دیگر رغبتی به او ندارد! افسوس می‌خورد، هق هق گریه‌اش بلند می‌شود، چرا باید یک آن، زندگیِ شیرینشان از هم گسسته شود؟ تازه با آمدن فرزند، شیرینی‌اش بیشتر شده بود!

برداشت دوم (چند سال قبل):

خانم الف از خانه خارج می‌شود، لباس‌های نامناسب، سر و صورت آرایش کرده و... بی قید و بند در رفتار و گفتار. مرد جوانی با همسرش از دور می‌آید، مهم نیست که خود آگاه یا ناخود آگاه؛ نگاهش به خانم الف می‌افتد، نیم نگاهی به همسرش! بذر گناه درون دلش کاشته و مشکلاتش با همسرش کم کم شروع می‌شود. محبت خانم الف به دلش افتاد، نتوانست او را پیدا کند ولی زندگی بر آنها تلخ شد و در نهایت از هم جدا شدند!

جمله نانوشته و ناگفته برای خانم الف: سوزوندی، پس بسوز!

گاهی اوقات بعضی از رفتارها و گفتارها، بی قید و بند است چه برای خانم‌ها و چه برای آقایان. متاسفانه توجه نمی‌کنیم که این رفتار و گفتارِ ما چه تأثیری در اطرافیان ما خواهد گذاشت، ممکن است ناخواسته با یک لبخند زندگی فردی را نابود کنیم، چه بسا بعدها همین بلا سرِ خودمان هم بیاید! بدا به حال کسی که عمداً بخواهد باعث لغزشِ فردی شود و خانواده‌ای را از بین ببرد. خیلی باید بیش از آن چه فکر می‌کنیم، مواظب گفتار و رفتار خود باشیم.

هر موقع حرف از حجاب و حیاء و عفت در گفتار و کردار می‌آید، بعضی از ما ناراحت می‌شویم و می‌گوییم باز می‌خواهد نصیحت کند و آیه و حدیث بخواند و مقدس بازی در آورد. لکن احکام اسلام در این موارد فقط و فقط برای حفظ خودمان و بهتر شدن زندگی است. اگر به زن می‌گوید حجاب و حیاء و عفت داشته باش برای این است که گرفتار دام نشود یا دیگران گرفتار او نشوند و اگر به مرد می‌گوید که چشمِ پاک و غیرت داشته باش برای این است که گرفتار دام شیطان و وسوسه‌هایش نشود و زندگی شخصی و اجتماعی خودش مصون بماند.

«این محرم و نامحرمها، این حجاب و حفظ زن، این «قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ...وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ» سوره‌ی نور، آیه30و31. چشمهایتان را به هر منظره‌ای باز نکنید، به هر چیزی نگاه نکنید تا به هر طرفی کشانده نشوید، این برای چیست؟ این برای این است که این زن و شوهر به هم مهربان و وفادار بمانند. آن مردی و آن زنی که در جوامعِ فاسد دنیا به هر جا رسیدند، به هر گذرگاهی که رفتند، هر طور دلشان خواست سوء استفاده کردند و اختلاط پیدا شد، دیگر برای آنها محیط خانوادگی چقدر اهمیت پیدا خواهد کرد؟ هیچ.

اسمش را هم گذاشته‌اند آزادی که اگر این آزادی باشد، بزرگترین بلیه‌های بشر محسوب می‌شود. آن مردی که هر طور دلش بخواهد به هر طرف متمایل باشد به طرف زنها، عِنانی ندارد، حفاظی ندارد و آن زنی که با حیاء و عفت و حجابِ انسانی آراسته نیست، حفاظی ندارد، چنین زن و مردی برای زنِ خودشان، برای شوهرِ خودشان احترامی و اهمیتی قائل نیستند. در اسلام، یک زن و مرد در مقابل هم مسئول هستند و به هم علاقه‌مندند. به هم محتاج و وابسته‌اند. یک سلسله‌ی عظیم و طولانی که از احکام ناشی می‌شود از چیست؟ از اینکه می‌خواهند خانواده محکم بماند و این زن و شوهر به هم خیانت نکنند و با هم باشند.» مطلع عشق، امام خامنه‌ای حفظه الله، ص101-102.

«اینکه اسلام آن قدر گفته است که چشمتان را ببندید، به نامحرم نگاه نکنید. به زن یک جور گفته و به مرد یک جور دیگر گفته، برای این است که وقتی چشم به یک طرفی رفت، آن وقت بخشی از سهم آن کسی که همسر شماست، آن طرف خواهد رفت. حالا چه شما مرد باشید و چه زن باشید فرقی نمی‌کند. یک قسمتی می‌رود آنجا. وقتی اینجا کم گذاشتی، محبت ضعیف خواهد شد. محبت که ضعیف شد، بنای خانوادگی متزلزل می‌شود. آن وقت آنچه که برای تو لازم است از دستت می‌رود و آنی که برایت مضر است به خیال خودت به دست آورده ای.» مطلع عشق، امام خامنه‌ای حفظه الله، ص110.

یعنی میشه منم یه روزی ماشین بخرم؟ حتی ژیان! یه چیزی باشه که چهار تا چرخ داشته باشه، کافیه، اما وقتی که ماشین رو خریدی و سوارش شدی، می‌بینی نه! به درد نمی‌خوره، ماشینِ بهتر هم هست، مخصوصاً اگه سوار ماشین‌هایِ بهتر بشی یا رانندگی کنی، دیگه اون حس رو نسبت به اون ماشینی که یه روز آرزوش رو داشتی، نداری.

وقتی نداشتی فرق می‌کرد، نمی‌دونستی ماشین چیه، چه عیبی داره، چطور باشه بهتره و از مسائل فنیِ ماشین هیچ آگاهی نداشتی. اما الان، می‌فهمی، تا یه ماشین بهتر رو می‌بینی آه می‌کشی و می‌گی: کاش اون ماشین، مالِ من بود و باز همان آرزوهای اولیه و در نهایت، از این ماشینی که یک عمر آرزوش رو داشتی هیچ لذتی نمی‌بری و احساس می‌کنی وبالِ دوشته. این روند در خرید تلفن همراه یا کامپیوتر یا هر چیز دیگه هم است.

این یک مقایسه هست که خیلی باید مواظب بود، چرا که گاهی اوقات بیش از حد روی فرد تأثیر می‌گذارد و به هیچ وجه از ماشین فعلی خود راضی نمی‌شود و یا اینکه کلاً آن ماشین را رها می‌کند. یکی از خطرناک‌ترین مسئله‌ای که پیش روی متأهلین بزرگوار چه آقا و چه خانم می‌باشد، بحث مقایسه‌ی همسر خود با دیگران است. مخصوصاً آنهایی که نهال زندگی خود را تازه کاشته‌اند، بیشتر در معرض خطر هستند.

متأسفانه دیده یا شنیده می‌شود  بعضی از جوانانی که تازه ازدواج کرده‌اند آن قید و بند سابق را درباره نگاه و کلام خود ندارند و در نگاه‌ها، خود آگاه یا ناخود آگاه دچار مقایسه‌ی همسر خود با دیگران می‌شوند. حال این مقایسه هر چه می‌خواهد باشد: چهره، شخصیت، اخلاق، خانواده، اقوام، ثروت، علم، سن، حتی ایمان و...

این قیاسِ شیطانی گرچه شاید ناخودآگاه اتفاق بیافتد لکن در صورت عدم کنترل و مدیریت، ضربات مهلکی را بر فرد وارد می‌کند. درست عین همان خرید ماشین! چه بسیار خانواده‌هایی که بدین طریق از هم پاشیده و یا روح صمیمیت و محبت در آنها از بین رفته است و به جای زندگی در کنار هم، فقط زیست می‌کنند!

جمعی نشسته بودند و درباره همسران خود صبحت می‌کردند. از اخلاق همسر خود راضی بودند ولی شکایت از زشتی چهره‌اش می‌کردند و همین باعث شده بود تا علاقه و محبتشان به زندگی و همسر خود کمرنگ شود. زنی زیبا از روبه‌روی آنها رد شد، همه آهی از دل کشیدند و گفتند: کاش این زن، همسر ما بود! شخصی که در آن جمع سر به زیر داشت و ساکت بود، آهی از دل کشید و گفت: کاش این زن، همسر من نبود! زبانش چون مار است و زندگی را بر من و فرزندانم تلخ کرده است. گاهی اوقات بی حساب و کتاب می گوییم: مرغ همسایه، غاز است.

«دخترها و پسرها به دنبال ایده‌آل نباشند. در امر ازدواج، هیچ کس ایده‌آل نیست. انسان نمی‌تواند ایده‌آل خود را پیدا کند، باید بسازند و زندگی کنند. خداوند إن شاء الله زندگی را شیرین خواهد کرد و به آنها برکت خواهد داد و إن شاء الله مورد رضای الهی قرار خواهند گرفت. 

آدم اول که نگاه می‌کند، همه‌اش حُسن است. بعد که وارد می‌شود اخلاقیاتی هست، نقایص و کمبودهایی هست، ضعف‌هایی وجود دارد که به تدریج در یکدیگر کشف می‌کنند. اینها نباید موجب سردی بشود. باید با این کمبودها ساخت، چون بالاخره مردِ ایده‌آلِ بی عیب و زنِ ایده‌آلِ بی عیب در هیچ کجای عالم پیدا نمی‌شود.» مطلع عشق، امام خامنه‌ای حفظه الله، ص108.

دایی صدام زد. گفت: به زن دایی بگو آماده بشه، بریم خونه.

سرمو انداختم پایین و گفتم:

نمیدونم زن دایی چه شکلیه!

صورتشو هنوز ندیدم!

نمیشناسمش!

دایی ناراحت شد.

خاک تو سرت هنوز زن داییتو ندیدی.

نوبره والا.

اینو یکی از دوستای صمیمیم میگفت.

دوران راهنمایی این اتفاق براش افتاده. الان ازدواج کرده.

به شوخی میگفت:

موقع خواستگاری هم خوب نگاه نکردیم و سرمون پایین بود، کلاه سرمون رفت.

امام صادق علیه السلام: النَّظْرَةُ سَهْمٌ‏ مِنْ‏ سِهَامِ إِبْلِیسَ مَسْمُومٌ مَنْ تَرَکَهَا لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَا لِغَیْرِهِ أَعْقَبَهُ اللَّهُ أَمْناً وَ إِیمَاناً یَجِدُ طَعْمَهُ

نگاه به نامحرم تیری مسموم از تیرهای شیطان است. کسی که فقط به خاطر خداوند آن را ترک کند

خداوند هم عاقبت و پاداش او را امنیت و ایمان قرار میدهد که طمع و شیرینی آن را می یابد.

وسائل الشیعه، ج20، ص192.

قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِکَ أَزْکَى لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا یصْنَعُونَ «النور/30»

 به مؤمنان (مردان) بگو چشمهای خود را (از نگاه به نامحرمان) فروگیرند، و عفاف خود را حفظ کنند؛ این برای آنان پاکیزه‌تر است؛ خداوند از آنچه انجام می‌دهید آگاه است!

وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیوبِهِنَّ «النور/31»

و به آنان (زنان) با ایمان بگو چشمهای خود را (از نگاه هوس‌آلود) فروگیرند، و دامان خویش را حفظ کنند و زینت خود را -جز آن مقدار که نمایان است- آشکار ننمایند و (اطراف) روسری‌های خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود)

پ.ن1: جمله ای که بعضی از جوونها میگن: همه چیز از یک نگاه شروع شد.

پ.ن2: کاش همه آقایون و خانمها همین فکر و حال و هوای دوستمان را داشتند.

کاش هر دو مواظب نگاه ها بودند. عفت بود، غیرت بود، حیا بود.

إن شاء الله که هست...